درمان جراحي موردي از کيست سينوسي در اسب سانان.

Equine Sinus Cysts

کيست هاي سينوسي  در اسب سانان

کره تروبرد يک ساله اي که داراي تورم بزرگي بر روي ناحيه سمت چپ صورتش بود به درمانگاه مراجعه نموده. کره هشيار و بخودي خود خوب مي باشد، اما جريان هوا از طريق بيني سمت چپ کاهش يافته. معاينات اوليه تظاهر باليني آشکاري از ضربه پيرامون ناحيه متورم  را نشان نمي دهد و معاينه دهاني حاکي از اختلال بارزي درطاقگان دنداني زير ناحيه متورم نيست. اين اسب يکساله ابتداعاً بطور علامت درمان تحت درمان پادزيستي و ضد التهابي قرار داشته. اين درمان ها تاثير اندکي در رفع مشکل داشته اند، و به هر حال قبل توجه است که تورم موجود بزرگتر شده و چشم اسب شروع به ترشح نموده. تورم در سمتي از صورت که فاقد ترشحي بيني درآن سمت است معمولاً توسط آبسه هاي ريشه دنداني  دو دندان آسياي اول ايجاد مي شوند.  دودندان آسياي اولي در مقابل سينوسها بوده و بنابر اين در صورت عفونت صرف نظر از تخليه به درون سينوسها و سپس بيني موجب تورم استخوان مي شوند. ترم در اين مورد خيلي دورتر در عقب  دودندان آسياي اول مي باشد. عفونت سينوس معمولاً موجب بروز ترشح (بد بو) شده و ما بطور معمول تورمي  نمي بينيم مگر اينکه مجراي تخليه مسدود شده باشد. در اين مورد بخصوص مي توان انسداد سينوس عفوني  يا چيزي بيشتر غير معمول  مانند کيست سينوس مجاور بيني ، خونريزي در استخوان غربالي بيني  يا حتي يک تومور را مسبب دانست.     

ارزيابي اندوسکوپي مجاري بيني نشان داد که مجاري فوق بويژه به جهت تورم سينوسي باريک شده معبر عبوري بيني را به سمت داخل منحرف نموده اند. تصوير برداري نشان داد که ريشه دنداني سالم بوده اما ناحيه سينوس مملواز بافت نرم مات در مقايسه با نواحي گازي تيره است. اين نواحي نشانگر خطوط مايعي که معمولاً در موارد عفونت هاي سينوسي ديده مي شوند نيستند. ظاهر تصوير آنچه را که ما از آن بعنوان جلوه زمينه شيشه اي مي ناميم نشان مي دهد. پيرا خطي کروي نيز در سينوس و بر روي نماي فوق ديده مي شود. همچنين ظاهري مجووف(چند حفره اي ) در درون سينوس وجود داشته و کژديسي هايي در صدف بيني ديده مي شود. 

نشانه هاي فوق با توجه به سن اسب  و تظاهر تورم صورت ما را بسيار به کيست مجاور سينوسي بيني  مشکوک مي نمايد. سوزني در موضع متورم فرو کرده که با خروج مايعي زرد رنک همراه است. اين مايع چرک نبوده و موافق با تشخيص کيست سينوسي است.  

معلوم نيست که چه عاملي سبب اين کيست مجاور بيني شده اما تصور مي شود که ضربه وارده به لايه هاي مخاطي تنفسي در سينوسها مي تواند موجب شروع روند تشکيل کيست گردد.

جراحي تنها پيشنهاد براي درمان بيماري است. درصورت اغماز از درمان، کيست سبب شروع روند اشغال فضاي بيشترو بروز مشکل در حفره بيني خواهد شد  و همچنين بر چشم و اعصاب مجاور آن تاثير خواهد گذاشت.

جراحي در حالت آرام بخشي ايستاده انجام شده که خطر کمتري در مقايسه با بيهوشي عمومي کامل دارد. به اسب يک چکاننده تزريقي وصل شده بطوري که داروي آرم بخش به آهستگي در طي جراحي تجويز مي شود. سپس يک بيحس کننده تزريقي پيش از آنکه دريچه (فلپ)سينوسي ايجاد شود در زير جلد ناحيه مورد عمل تزريق مي شود، دريچه فوق ابتداعاً با برش پوستي و سپس با بکار گيري از يک اره استخواني نوساني در طول  سينوس ايجاد مي شود.  

 با باز شدن دريچه فوق جيب هاي چند کانوني درون سينوس آشکار مي شوند . سينوس مملو از عناصر کيستي است . اين عناصر با انگشتان و کورت جراحي تميز و زدوده مي شوند. بخش عمده کيست در درون سينوس پيشاني است وبطور کامل ساختمان سينوس هاي مجاور بيني را قطع نموده . 

مته گذاري سوراخ سينوس پيشاني انجام شده تا به روند تخليه کيست و همچنين ادامه روند شتشو کمک نمايد.  

درخاتمه و با حذف کيست ، کره اسب با حفره سينوي باز بزرگي در مقايسه با حفرات منقسم معمولي  مواجه است.  در خصوص ممانعت از قطع اعصاب مسير سينوس بايستي دقت بعمل آيد. پس از اينکه عناصر کيستي تا جاي ممکن تميز شدند در صورت ممکن مجاري تخليه اي بين سينوس و حفره بيني  ايجاد شده همانند مجراي معمولي که توسط کسيت اشغال شده بود، تا اجازه شستشوي و تخليه پس از عمل را فراهم نمايد. باند استريلي در سينوس پيشاني قرار گرفته تا روز بعد از طريق بيني خارج شود. سپس دريچه سينوسي بسته شده و ابزار سندي شستشو و تخليه از سوراخ مته گذاري شده در پيشاني با بخيه هايي در آن جاي گذاري مي شود.