دور نما: اختلالات بينايي عصبي ، اگر چه هنوز نادر هستند، غالباً در اسب ها گزارش مي شوند. اين موارد مي توانند با گستره وسيعي از نشانه هاي باليني شامل زخمهاي قرنيه درمان ناپذير مزمن تا تغييرات رفتاري به جهت آسيب هاي بينايي تظاهر نمايند. دست يابي به تشخيصي درست همواره ساده نيست. بکار گيري شيوه اي سازمان يافته به منظور معاينه اسب هاي مشکوک به اختلالات بينايي عصبي به درمانگر کمک مي کند تا به تشخيصي عصبي کالبد شناختي دست يافته و سياهه اي از تشخيص هاي تفريقي را پيش رو داشته باشد. آزمون هاي تشخيصي همواره بر مبناي اين سياهه تفريقي طراحي شده و درمان نيز بر محتمل ترين تشخيص نهايي هدف گذاري مي شود. آگاهي از کالبد شناسي بينايي عصبي به منظور دست يابي به مکان سنجي عصبي درست و طراحي مقولات تشخيصي متناسب اجتناب ناپذير مي باشد.
هدف مقاله: اين مقاله مروري است بر مهمترين مسير هاي بينايي عصبي به منظور تفسير نشانه هاي باليني و عوامل زمينه ساز مشاهده شده در حوزه عملي.
در نوشتارهاي رايج دامپزشکي گزارشات مربوط به اسب هايي که مبتلا به اختلالات بينايي عصبي هستند بطور نادر ديده مي شود ولي به هر حال در چند سال گذشته اساساً بدليل قابليت دسترسي به تصوير برداري هاي پيشرفته و آگاهي بيشتر در مورد بيماري هاي مختلف تعداد مقالات انتشار يافته در اين خصوص نيز افزيش يافته است چندين اختلال بينايي عصبي در ميان جمعيت اسب ها همچون سندرم هورنر(نارسايي در عملکرد تعصيب سمپاتيکي چشم) يا فلجي صورت به خوبي شناخته شده ؛ به هر حال ديگر نواقص نامحسوس تر غالباً به درستي تشخيص داده نشده يا تا زماني که بيماري پيشرفته نشده مشخص نمي شوند. ما متوجه شديم که برخي از اسب هاي ارجاع شده به درمانگاه داراي اختلالات بينايي عصبي بوده که در نگاه اول قابل تشخيص نيستند.
نشانه هاي باليني اختلالات بينايي عصبي
پيش از تفسير نارسايي عملکردي مسير هاي بينايي عصبي ، شناختن عملکرد عادي مسير ها فوق حائز اهميت است (رجوع شود بهde Lahunta و ديگران 2015) . نشانه هاي باليني که توسط اسب هاي مبتلا به اختلالات بينايي عصبي ابراز مي گردد عبارتند از :
کاهش يا عدم وجود بينايي
عدم تقارن مردمک
چشم جنبان مرضي
التهاب قرنيه اي ملتحمه اي عصب زاي چشم خشک.
آماس قرنيه اي عصبي
فلجي ناقص يا کامل صورت با آماس قرنيه اي ناشي از فلجي عصبي .
لوچي غير فعال(ايستا) با يا بدون ديگر نشانه هاي عصبي عمومي.
معاينه باليني
اصلي ترين رهيافت باليني به اسبي با هرکدام از نشانه هاي باليني ذکر شده فوق مي تواند شامل موارد زير باشد:
يک ارزيابي مبتني بر شرح قيافه و ويژگي هاي شخصي (سيگنالمنت) .
اخذ تاريخچه اسب
معاينه باليني
آزمونهايي براي سنجش عصبي بينايي.
- آزمايش ته گاه چشمي
- پاسخ تهديد (با يا بدون آزمون پچ راه)
- باز تاب خيره کننده گي
- باز تاب پلکي
- حسگري صورت
- بازتاب قرنيه
- بازتاب نوري مردمک(PLR)
- آزمون نور نوساني(نور درخشان)
- بازتاب چشمي دهليزي(VOR)
توصيه مي شود که درمانگران با اين آزمونهاي بينايي عصبي آشنايي يابند؛ بعنوان مثال با اجراي متداول آنها در مواردي که اختصاصاً نيازمند آن نيستند. اين شيوه هاي تشخيصي حساسايت درمانگر به نقايص نامحسوس را افزايش داده ، همچنين آيين گان لازم به منظور تشخيص اين مورد را نقش پذير مي نمايد.
آزمايش ته گاه چشمي با معاينه مستقيم چشم و شبکيه
يکي از نخستين قدمها به هنگام مواجه با اسبي که نشانه هاي بينايي عصبي از خود نشان مي دهد، معاينه دقيق ته گاه چشمي بواسطه معاينه مستقيم چشم و شبکيه است(تصوير 1).
زماني که ته گاه چشمي معاينه مي شود بايستي آيين گاني به منظوراستفاده مطمئن از ابزار ارزيابي و تجهيزات مرتبط آن بگار گرفته شود. درمانگر بايستي هموراه صفحه بينايي( راس عصب بينايي)، عروق شبکيه ، اتصال پوشينه اي /غير پوشينه اي ، ته گاه پوشينه اي / غير پوشينه اي و شبکيه محيطي را مورد ارزيابي قرار داده . وقتي که از يک دستگاه معاينه چشم بطور مستقيم استفاده مي شود درمانگر بايستي بطور کامل بخشهاي چشم را مورد ارزيابي قرار دهد. استفاده از داروهاي گشاد کنند وقتي که ته گاه چشم با استفاده از دستگاه معاينه چشم مستقيم مورد معاينه است ضروري نيست. به هر حال اجراي اين روش تشخيصي در فضايي که محيط کم نور است با اسفاده از اتساع مردمک تسهيل خواهد شد.
ارزيابي بينايي
پاسخ تهديد
ارزيابي بينايي در اسب ها غير عيني است. لازمه فرآيند بينايي وجود محور بينايي روشن( بعنوان مثال مسير روشني از ميان قرنيه، اتاقک قدامي، عدسي و زجاييه) ، همچنين شبکيه اي کارا ، عصب بينايي، کياسماي بينايي( در حدود 80درصد از تارهاي عصب بينايي در اين سطح تقاطع دارند)، مسير هاي بينايي جانبي مقابل ، هسته هاي زانويي جانبي مقابل ، شعاع هاي بينايي جانبي مقابل و قشر بينايي جانبي مقابل (قشر پس سري) است (تصوير 2).
متن کامل مقاله به دليل بالا بودن حجم آن قابل ارائه در اين صفحه نيست . شما مي توانيد براي دريافت آن بر روي اين خط متني زير کليک فرماييد.
درباره این سایت